Fakültemiz Ev Sahipliğinde Kayseri’de Mandacılığın Geleceği Masaya Yatırıldı

“Kayseri’de Mandacılık Çalıştayı” Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nde Yoğun Katılımla Gerçekleştirildi

AK Parti Kayseri Milletvekili Dr. Murat Cahid CINGI’nın himayelerinde, Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi ve Kayseri İl Tarım ve Orman Müdürlüğü iş birliğiyle düzenlenen “Kayseri’de Mandacılık Çalıştayı”, 21 Temmuz 2025 tarihinde Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Mehmet Akif Ersoy Konferans Salonu’nda gerçekleştirildi.

Çalıştaya; AK Parti Kayseri Milletvekili Dr. Murat Cahid CINGI, Erciyes Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Fatih ALTUN, Kayseri Vali Yardımcısı Adnan TÜRKDAMAR, Veteriner Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Murat KANBUR, Tarım ve Orman Bakanlığı Hayvancılık Genel Müdür Yardımcısı Bekir Yücel TANRIKULU, Kayseri Tarım ve Orman İl Müdürü Bülent SAKLAV, Develi Belediye Başkanı Adem ŞENGÜL, Hacılar Belediye Başkanı Bilal ÖZDOĞAN, TAGEM Daire Başkanı Şerife SERTKAYA, ORAN Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Yunus Emre ŞEKER, KOSGEB İl Müdürü Ahmet ÖZBEKELER, Türkiye Manda Yetiştiricileri Birliği Başkanı Muzaffer KESER, Kayseri Manda Yetiştiricileri Birliği Başkanı Ahmet TOPÇU, Başkan Yardımcısı Ali ERBETUN, Saray Muhallebicisi İşletme Müdürü Yeşim AKMAN GÜRSEL, akademisyenler, yetiştiriciler, sektör temsilcileri ve öğrenciler katıldı.

Açılış Konuşmaları ve Stratejik Vurgular

Veteriner Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Murat KANBUR, mandanın tarihsel ve kültürel önemine değinerek, son yıllarda fonksiyonel gıdalara olan yönelimin manda ürünlerine olan ilgiyi artırdığını ifade etti. AK Parti Milletvekili Dr. Murat Cahid CINGI ise Kayseri’de mandacılığın geliştirilmesinin hem ekonomik hem de kültürel katkı sunacağını belirtti. Manda ürünlerinde markalaşmanın önemini vurgulayan CINGI, bilimsel temelli çözümlerle sektöre rehberlik edilmesi gerektiğini söyledi. Rektör Prof. Dr. Fatih ALTUN da üniversite olarak bu alandaki akademik katkılara açık olduklarını, çalıştayın toplumsal ve ekonomik yönleriyle yüksek etki potansiyeline sahip olduğunu dile getirdi.

Akademik Sunumlar ve Teknik Değerlendirmeler

Çalıştayın birinci oturumunda akademisyenler tarafından teknik sunumlar gerçekleştirildi:

Doç. Dr. Jale Metin KIYICI (Ziraat Fakültesi): Mandanın besin değeri, çevresel hassasiyeti ve doğal davranışları üzerine bir sunum yaptı.

Öğr. Gör. Burak Rahmi YALÇIN: Döl verimi, iklim stresine duyarlılık, sulak alanların önemi ve hibe-kredi desteklerinin gerekliliğine değindi.

Prof. Dr. Kutlay GÜRBULAK & Prof. Dr. Serpil SARIÖZKAN: Mandalarda suni tohumlama teknikleri ve genetik ıslah üzerine sunum yaptı.

Dr. Öğr. Üyesi Mukaddes BAREL: Manda sütü ve etinin sağlık açısından önemi, ürünlerin standardizasyonu ve denetimi hakkında bilgi verdi.

Prof. Dr. Savaş SARIÖZKAN: “Kayseri’de Manda Yetiştiriciliği Islah Projesi” kapsamında ekonomik sürdürülebilirlik ve üretim planlamasına dair öneriler sundu.

Kamu ve Özel Sektör Temsilcilerinin Görüşleri

İkinci oturumda kamu ve sektör temsilcileri söz aldı:

Bülent SAKLAV (İl Tarım ve Orman Müdürü): Kayseri’deki manda varlığı, destekleme ödemeleri ve manda işletmelerinin güncel durumu hakkında veriler sundu.

Bekir Yücel TANRIKULU (Hayvancılık Genel Müdür Yardımcısı): Çoban kaydı, ithalat, çip uygulamaları ve destek programları hakkında bilgi verdi.

Şerife SERTKAYA (TAGEM): “Halk Elinde Anadolu Mandası Islahı Projesi”nin 18 ilde 40.000 baş mandayı kapsadığını ve önemli genetik ilerlemeler sağlandığını belirtti.

Angelo LOTUMOLO (Buffa firması): Hayvan tanımlama sistemlerinin yetersizliğine, çipli bolus teknolojisinin yaygınlaştırılmasına vurgu yaptı.

Ahmet TOPÇU & Ali ERBETUN (Kayseri Manda Yetiştiricileri Birliği): Nakliye, pazar, genç nüfusun ilgisizliği, yem desteği gibi sorunlara dikkat çekti.

Muzaffer KESER (Türkiye Manda Yetiştiricileri Birliği): Kesim fiyatlarının sığırla eşitlenmesi gerektiğini ve manda ürünlerinin tanıtılması gerektiğini ifade etti.

Yeşim AKMAN GÜRSEL: Genetik sorunlar, döl verimi eksiklikleri, pazarlama sıkıntıları ve meraların yetersizliğine ilişkin ayrıntılı değerlendirmelerde bulundu.

Yerel Yönetim ve Kurum Görüşleri;

Adem ŞENGÜL (Develi Belediye Başkanı): Markalaşmanın önemine değindi ve mandacılığın modern tekniklerle yürütülmesi gerektiğini belirtti.

Ahmet ÖZBEKELER (KOSGEB): Yeni işletmelere yönelik desteklerin kapsamı hakkında bilgi verdi.

Adnan EVSEL (DSİ 12. Bölge): Mera ve su kaynaklarının geleceği için planlamaların yapılmasının gerekliliğini vurguladı.

Çalıştayın Sonuç ve Kapanış Mesajı Çalıştay sonunda söz alan Dr. Murat Cahid CINGI, “Hayalimiz, Kayseri’yi manda ürünlerinde bir marka haline getirmek ve yetiştiricilerimizin refahını artırmaktır.Tüm projelerin doğru ve büyük ölçekli yazılması gerektiğini tekrar vurguluyorum.” dedi.

Sonuçlar ve Öneriler

Çalıştayda öne çıkan çözüm önerileri arasında:

Meraların korunması ve ıslahı, Suni tohumlamanın yaygınlaştırılması,

Manda sütü ve etinden katma değerli ürünlerin geliştirilmesi,

Manda ürünlerinin tanıtımı için festivaller ve satış istasyonları kurulması, Kadın ve gençlerin sektöre kazandırılması için teşvik programları,

Modern kayıt sistemlerinin uygulanması (çipli bolus vb.), Üretim tesislerinin kapasite artırımı ve laboratuvar destekleri yer aldı.

Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi koordinasyonunda yürütülen bu çalıştay, Türkiye mandacılığının geleceği açısından önemli kararların ve önerilerin ortaya konulduğu stratejik bir platform olarak kayda geçti.